Multiplex, Triplex

Multiplex is een plaatmateriaal dat is opgebouwd uit een oneven aantal fineerlagen. De benaming ‘triplex’ werd vroeger alleen gebruikt voor platen met drie lagen en ‘multiplex’ voor meer dan drie lagen. Tegenwoordig gebruikt men de benamingen ook wel door elkaar. We spreken hier voor het gemak alleen van multiplex. Om multiplex te maken, worden fineerlagen onder druk en bij hoge temperatuur kruislings op elkaar verlijmd. Na het verlijmen worden de platen op maat gezaagd en eventueel geschuurd.

Kwaliteit multiplex

De kwaliteit van het materiaal is sterk afhankelijk van:

• het soort verlijming,
• watervast of niet,
• hard- of buigzaamheid van de houtsoort die gebruikt is,
• Zowel de diktes van de fineerlagen, het aantal lagen,
• als de houtsoort die voor multiplex wordt gebruikt.

Er bestaan dan ook veel verschillende soorten multiplex. Multiplexplaten zijn in te delen in deze categorieën:

Constructie-multiplexen

De sterkte is hier belangrijker dan het uiterlijk. Dit multiplex wordt bijvoorbeeld gebruikt in de bouw voor niet-zichtbare toepassingen of voor verpakking. Een werkblad in de keuken kan een drager van multiplex hebben.

Decoratieve multiplexen

Deze zijn meestal voorzien van wat men noemt 'edelfineren', dus mooie houtsoorten en worden gebruikt voor zichtbare toepassingen zoals bijvoorbeeld corpussen van (keuken)kasten.

Speciale multiplexen

Hieronder vallen bijvoorbeeld vliegtuigtriplex en kogelwerende multiplex. Voor een aantal speciale toepassingen worden multiplexen voorzien van speciale deklagen, zoals een antislipfilm voor gebruik als vloer of een binnenlaag in lood voor toepassingen in ziekenhuizen, röntgenstraling. Voor deze speciale toepassingen wordt ook wel eens afgeweken van het principe van het oneven aantal fineerlagen of van het steeds om en om kruisen van de lagen.

Verder wordt multiplex vaak vernoemd naar de houtsoort die gebruikt wordt. De soort multiplex wordt specifiek genoemd naar de dekfineren of buitenlagen. Het kan dus goed dat berken multiplex binnenlagen heeft in bijvoorbeeld populier. Waar het voor de toepassing belangrijk is, wordt in de handel ook meestal gespecificeerd wat de binnenlagen zijn.

Eigenschappen Multiplex

• Efficiënt gebruik van het hout
• Door de gekruiste lagen sterker dan massief hout van dezelfde afmetingen
• Vertoont minder werking dan massief hout
• Kan vrij exact aangepast worden aan het gebruikersdoel
• Verkrijgbaar in uiteenlopende diktes en afmetingen

Ga terug naar het onderwerp kunststof werkbladen als je hier nog meer over wilt weten.