Koelen en vriezen
Koelen en vriezen zijn basisfuncties in de moderne keuken. Bij koelen en vriezen worden levensmiddelen zodanig afgekoeld dat de levensduur ervan verlengd wordt. Bij koelen blijft de temperatuur enkele graden boven nul (+4 graden) terwijl bij vriezen de temperatuur onder nul komt (-18 graden). Gekoelde producten kunnen direct gebruikt of verwerkt worden, terwijl bevroren producten vaak eerst ontdooid moeten worden. Bevroren levensmiddelen kunnen aanzienlijk langer bewaard worden. Raadpleeg daarvoor de verpakkingen van de levensmiddelen.
Warmtepomp
Het "hart" van een koelkast en vriezer is een warmtepomp: de koelende werking berust op de verdamping van een vloeistof, in de verdamper door het vernevelen van de vloeistof waarbij verdampingswarmte aan de omgeving wordt onttrokken. De damp wordt in een compressor weer samengeperst en daarna vloeibaar gemaakt onder het vrijkomen van warmte die via een warmtewisselaar of buizenstelsel in de vorm van een rooster (de condensor) aan de omgeving wordt afgegeven.
Soorten Koel- en vrieskasten[bewerken | brontekst bewerken]
Er zijn verschillende soorten koel en vriesapparaten voor in de keuken:
- Vrijstaande apparaten
- Onderbouw apparaten
- Inbouwapparaten
Nismaten[bewerken | brontekst bewerken]
De nismaten zijn de hoogte, breedte en diepte van de uitsparing in het keukenmeubel waarin het apparaat wordt geïnstalleerd.
Breedte en diepte
De breedte is standaard 56 cm en de diepte standaard 55 cm.
Nishoogte
De nishoogte is verkrijgbaar in de volgende maten:
- 88 cm
- 102 cm
- 122 cm
- 140 cm
- 158 cm
- 178 cm
- 185 cm
De gewenste hoogte van het koel/vries apparaat hangt af van de mogelijkheden in de keukenopstelling, wensen van de klant, gezinssamenstelling en werkbare hoogte. Wanneer er nog apparatuur boven de koel/vrieskast wordt geplaatst, is een nishoogte van 102 cm tot maximaal 122 cm wenselijk (afhankelijk van de lengte van de klant). Is er sprake van een eenpersoonshuishouden, wordt er dagelijks (verse) boodschappen gehaald of wordt er geregeld buitenshuis gegeten dan is een minder grote koel/vrieskast nodig dan bij grote gezinnen of wanneer er 1x per week boodschappen wordt gedaan. In het onderstaande overzicht een richtlijn die aangehouden kan worden voor de benodigde inhoud.
| 1-2 personen | 3-4 personen | 5 of meer personen | |
|---|---|---|---|
| koelkast | 100-150 liter | 135-160 liter | 160-220 liter |
| koel-vriescombinatie | 140-180 liter | 160-220 liter | 200-300 liter |
Vrijstaande koel- en vriesapparaten[bewerken | brontekst bewerken]
Vrijstaande koel- en vriesapparaten zijn bedoeld voor tussenbouw of worden losstaand in de keuken geplaatst. Lees hier meer over vrijstaande koel- en vriesapparaten.
Onderbouw koelkast of vriezer[bewerken | brontekst bewerken]
Een onderbouw koelkast of vriezer wordt onder het aanrechtblad geplaatst en niet in een kast ingebouwd. Lees hier meer over onderbouw koelkast of vriezer.
Inbouw koel- en vrieskasten[bewerken | brontekst bewerken]
Inbouw koel/vrieskasten worden ingebouwd in een keukenkast. Lees hier meer over inbouw koel- en vrieskasten.
Koeltechnieken[bewerken | brontekst bewerken]
Steeds meer fabrikanten passen diverse koeltechnieken toe om voedsel langer vers te houden. Door gebruik te maken van professionele bewaartechnieken wordt uitdroging van voedsel voorkomen, waardoor het voedsel langer vers blijft. Lees hier meer over koeltechnieken.
Energielabels Koel- en vriesapparaten[bewerken | brontekst bewerken]
Koel- en vriesapparaten staan 24 uur per dag aan en staan daarmee op de derde plaats in de rij van grootste elektriciteitsverbruikers in het huishouden. Ze nemen een zesde van het elektriciteitsverbruik in een gemiddeld huishouden voor hun rekening. In de loop der jaren zijn de koel- en vriesapparaten steeds zuiniger geworden.
Het energielabel toont de energie-efficiëntieklasse van een product. Dit label is een maatstaf om te zien hoe zuinig, milieuvriendelijk en/of energiebesparend een product is. De bestaande energie-efficiëntie schalen waren toe aan vervanging omdat de meeste producten in de hoogste regionen zaten.
Energielabels algemeen[bewerken | brontekst bewerken]
Het energieverbruik van een keukenapparaat is een belangrijke afweging bij het maken van de juiste keuze. Op veel keukenapparaten zit daarom een verplicht energielabel. Dit is een overzichtelijk label, waarmee onder andere het energieverbruik makkelijk kan worden vergeleken. Voor deze keukenproductgroepen is er een energielabel:
- Afzuigkap
- Koelkast en vriezer
- Oven
- Vaatwasser
- Kokendwaterkranen en keukenboilers
- Verlichting
- Wasmachine
- Wasdroger
Voor alle duidelijkheid: een energielabel is niet beschikbaar voor:
- Kookplaten
- (combi)magnetrons
Wat betekenen de nieuwe labels?[bewerken | brontekst bewerken]
De indeling loopt van A tot en met G waarbij A de meest zuinige machine is. Op het energielabel staat verder aangegeven wat het energieverbruik per jaar is. Dit gebeurt met een standaard meetmethode. Daarmee kun je vrij nauwkeurig inschatten wat een apparaat kost per jaar qua energie.
De labeling is vooral handig om apparaten makkelijk met elkaar te kunnen vergelijken. Een toestel met label B verbruikt gemiddeld 50% van de energie van een apparaat met label E. Er wordt bij het afgeven van het energielabel ook rekening gehouden met compensatie factoren zoals indeling, functies en inbouw of vrijstaand.
Geluidsniveau[bewerken | brontekst bewerken]
Behalve het energieverbruik is ook het geluidsniveau ingedeeld in een klasse. Dit loopt van A tot en met D en daarbij is A de meest stille machine. Het aantal decibels wordt ook weergegeven maar om apparaten goed onderling te kunnen vergelijken is deze indeling een handige aanvulling.
- Let op: het is verplicht om in de showroom de labels duidelijk zichtbaar in of bij het apparaat te laten zien.
Oude en nieuwe energielabels[bewerken | brontekst bewerken]
In maart 2021 is het energielabel vernieuwd. Met het oude label zaten de meeste apparaten al op het maximale niveau en met de nieuwe labels ontstond er weer ruimte voor groei. De indeling A tot en met G is niet één op één vergelijkbaar met de oude indeling. Apparaten die voorheen A+++ hadden, kunnen nu B,C of D zijn.
Hoe werkt het nieuwe label in de praktijk?[bewerken | brontekst bewerken]
Een voorbeeld: een nieuw energielabel (B-klasse) voor een apparaat dat voordien A+++-klasse was. Ondanks dat de energiezuinigheid niet veranderd is, geldt dat wel voor de schaal. Het betekent dat nieuwe, lagere klassen nog steeds efficiënt zijn volgens recente standaarden. Dit laat ook ruimte aan de bovenkant van de schaal wanneer efficiëntere technologieën hun intrede doen.
Led-verlichting[bewerken | brontekst bewerken]
Een koel/vrieskast verlicht met LED-verlichting is tegenwoordig de standaard. De LED's verbruiken minder energie, met dezelfde lichtopbrengst en geven een frisse en luxe uitstraling aan het apparaat. Glasplaatverlichting geeft zicht in de gehele koelruimte.
Klimaatklassen[bewerken | brontekst bewerken]
Koel- en vriesapparaten hebben een maximale en een minimale omgevingstemperatuur waarbinnen zij goed functioneren. De omgevingstemperatuur heeft invloed op het stroomverbruik en het functioneren van het apparaat. Het is daarom beter om het apparaat niet direct in de zon te plaatsen of naast de verwarming. Kies voor een plaats waarvan de omgevingstemperatuur overeenkomt met de klimaatklasse waarvoor het apparaat is uitgevoerd. Wat betekenen de letters in de klimaatklasse?
| Klimaatklasse | Minimale omgevingstemperatuur | Maximale omgevingstemperatuur |
|---|---|---|
| SN (SubNormaal) | 10 graden celcius | 32 graden celclius |
| N (Normaal) | 16 graden celcius | 32 graden celcius |
| ST (SubTropisch) | 18 graden celcius | 38 graden celcius |
| T (Tropisch) | 18 graden celcius | 43 graden celcius |
Onderhoud[bewerken | brontekst bewerken]
Voor het goed, veilig en zuinig koelen en vriezen is een schone koel/vrieskast cruciaal. Het apparaat moet daarom regelmatig schoongemaakt worden. Het apparaat dient daarvoor uitgeschakeld te worden voor ermee begonnen wordt. De binnenkant en de accessoires kunnen worden schoongemaakt met lauw water en wat afwasmiddel. De opbergvakken van de luxere koelkasten kunnen zelfs in de vaatwasser. Ook de deurrubbers moeten niet vergeten worden, spoel deze na met schoon water en maak dan alles droog.
Reinig het afvoergaatje in de koelkast met het daarvoor bijgeleverde ragertje.
Wanneer het vriesgedeelte geen No-Frost uitvoering is, moet deze ontdooid worden wanneer de rijplaag zo’n 3-5 mm dik is. Ook hiervoor dient het apparaat uitgeschakeld te worden. Het ingevroren voedsel kan tijdelijk worden bewaard op een koele plaats. Zet de deur van de vriezer open en plaats eventueel thee- of handdoeken op de bodem van het apparaat. Eventueel kan er een bak met warm water in het vriesgedeelte worden geplaatst om het ontdooiproces te versnellen. Na het ontdooien is het van belang dat de binnenkant van het apparaat goed droog gemaakt wordt alvorens deze weer wordt aangezet.
Smartfuncties[bewerken | brontekst bewerken]
Bediening per app; statusindicatie; software-updates
